Zespół Szkół Nr 1 im. St. Staszica w Olkuszu, Zespół Szkół Mechaniczno-Samochodowych, Technikum Mechaniczne i Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Zasadnicza Szkoła Metalowo-Odlewnicza i Technikum Mechaniczne, Państwowe Gimnazjum Mechaniczne I i II stopnia, Państwowa Szkoła Rzemieślniczo-Przemysłowa, Olkuska Szkoła Rzemieślnicza… I tak przenieśliśmy się do roku 1900.

Długą i ciekawą historię naszej Szkoły możemy poznać między innymi za sprawą dwóch publikacji: „Zespół Szkół Nr 1 im. St. Staszica w Olkuszu. 110 lat. Księga jubileuszowa” pod redakcję Pani Ewy Cieśli oraz „Zespół Szkół Nr 1 w Olkuszu w latach 1900-2019 na podstawie szkolnej dokumentacji” Pani Iwony Rams. Dzisiaj pierwsza odsłona tego, jak to ze „Staszicem” było.
Gdybyśmy przenieśli się do początku XX wieku, nie usłyszelibyśmy w tych murach języka polskiego. Wiedzę przyswajalibyśmy w języku rosyjskim. Wprowadzenia języka ojczystego domagała się młodzież podczas strajku w 1905 roku. Jako odpowiedź na te żądania władza carska… zamknęła szkołę. Po roku jednak wznowiono jej działalność i choć rosyjski pozostał językiem wykładowym, umożliwiono uczniom naukę polskiego, a dodatkowo w tym języku prowadzono lekcje z technologii drewna i żelaza.
Kolejna przerwa w działalności szkoły przypadła na lata 1914-1916. Gdy tylko jednak front przeniósł się poza powiat olkuski, przystąpiono do wznowienia pracy szkoły. W trakcie wojny, gdy przez dwa lata budynki szkolne służyły za sztab wojskowy, koszary, więzienie, stajnie, nie było łatwo. Potrzeba było osoby nietuzinkowej. Dobrego organizatora. Wykształconego i odważnego. No i najlepiej – Polaka! Władze miejskie miały kogoś takiego na myśli. Od roku mieszkał na terenie Olkusza. Przedstawiono mu to zadanie, a on… się zgodził. Kto? O tym dowiemy się w kolejnym odcinku.